Drapieżniki giną w Puszczy Białowieskiej: ujawniono wpływ człowieka

Czy najcenniejsze polskie obszary leśne faktycznie stanowią bezpieczną ostoję dla dzikiej przyrody? Naukowcy z Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku przedstawiają niepokojące wnioski. Przeprowadzone w Puszczy Białowieskiej badania wskazują, że nawet w chronionych strefach ptaki drapieżne nie są wolne od negatywnego wpływu działalności człowieka.

Projekt realizowany jest w ramach grantu dofinansowanego przez Narodowe Centrum Nauki pod intrygującym tytułem: "Analiza przemieszczeń żyjących w lasach ptasich drapieżników: nowa metoda bioindykacji do oceny funkcjonalnej heterogeniczności ekosystemów leśnych".

Wieloletnie obserwacje prowadzi międzynarodowy zespół, na którego czele stoją dr Ülo Väli (Estonia) i dr Paweł Mirski z Wydziału Biologii UwB, przy wsparciu doktorantów z Estonii i Finlandii. Głównym celem badaczy jest ustalenie, w jaki sposób ruch i użytkowanie lasu przez ptaki drapieżne zależą od jego struktury, a następnie wykorzystanie tych danych do oceny strukturalnej różnorodności ekosystemów leśnych.

W latach 2024 - 2025 naukowcy wyposażyli w nadajniki GPS kluczowe gatunki ptaków: 17 jastrzębi gołębiarzy (Accipiter gentilis) oraz 25 myszołowów zwyczajnych (Buteo buteo). Lokalizatory pozwoliły nie tylko na precyzyjne śledzenie tras przemieszczeń ptaków pomiędzy naturalnymi i przekształconymi drzewostanami Puszczy Białowieskiej, ale także na monitorowanie losów poszczególnych osobników.

W ciągu dwóch lat badań zarejestrowano śmierć czterech jastrzębi (24 proc. znakowanych) oraz dwóch myszołowów (8 proc. znakowanych). Dane te wyraźnie wskazują na kilkakrotnie wyższą śmiertelność w populacji jastrzębia gołębiarza.

Jak podkreśla dr Paweł Mirski, spadek liczebności jastrzębia w Polsce jest obserwowany od lat, a wysoka śmiertelność może być jego kluczową przyczyną. Analiza tragicznych zdarzeń wskazała na bezpośredni i wyraźny wpływ działalności człowieka.

Wyniki te stanowią mocny argument, potwierdzając, że nawet teren o statusie Puszczy Białowieskiej nie gwarantuje ptasim drapieżnikom całkowitego bezpieczeństwa przed negatywnym oddziaływaniem człowieka.

(PW)