Z Pakistanu do Białegostoku: światowej klasy badania nad mikroplastikiem na UwB

Dr Muhammad Bilal Shakoor, stypendysta prestiżowego Programu Ulam NAWA, dołączył do kadry naukowców Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku. Przez najbliższe dwa lata pakistański badacz, jeden z 60 laureatów ostatniej edycji programu, będzie prowadził pionierski projekt aplikacyjny, który ma szansę zrewolucjonizować proces oczyszczania wód z narastającego globalnego problemu - mikroplastiku.

Od września 2025 roku dr Shakoor realizuje dwuletni staż pod opieką naukową dr. hab. Piotra Zielińskiego, prof. UwB, w Zakładzie Ochrony Środowiska, Katedrze Ekologii Wód. Jego projekt badawczy koncentruje się na stworzeniu nowatorskiego i ekologicznego rozwiązania do walki z zanieczyszczeniem wód mikroplastikiem.

Sedno innowacji tkwi w wykorzystaniu węgla aktywnego domieszkowanego nanocząstkami Fe/ZnO. Jak wyjaśnia prof. Piotr Zieliński, projekt ma charakter aplikacyjny i mierzy się z dwoma palącymi problemami:

globalnym zanieczyszczeniem wód mikroplastikami, charakteryzującymi się niewielkimi rozmiarami;

kłopotliwym zagospodarowaniem odpadów stałych, a konkretnie osadów z popłuczyn filtracyjnych (FBW sludge), które powstają masowo w stacjach uzdatniania wody pitnej na całym świecie i są bogate w żelazo (Fe) i mangan (Mn).

Kluczowym założeniem projektu jest wykorzystanie tych powszechnie występujących odpadów (osadów FBW) do produkcji wysokiej jakości węgla aktywnego. Ten materiał, wzbogacony o nanocząstki, ma służyć jako skuteczny filtr do usuwania mikroplastiku z wody różnego pochodzenia.

Docelowo, opracowana technologia ma być skalowalna, co oznacza, że mogłaby znaleźć zastosowanie zarówno w małych gospodarstwach domowych, jak i na poziomie przemysłowym, oferując ekonomiczną i środowiskowo przyjazną metodę oczyszczania.

Dr Muhammad Bilal Shakoor wnosi do zespołu UwB ponad siedmioletnie doświadczenie w pracy naukowej i dydaktycznej. Przed rozpoczęciem stażu w Polsce, przez pięć lat pełnił funkcję adiunkta w College of Earth and Environmental Sciences (CEES) na renomowanym Uniwersytecie Pendżabu (Pakistan), gdzie prowadził zajęcia i sprawował opiekę nad studentami.

Jego dorobek naukowy jest imponujący: jest autorem ponad 50 artykułów naukowych i przeglądowych oraz współautorem 20 rozdziałów w książkach, publikowanych w prestiżowych międzynarodowych wydawnictwach i czasopismach.

We wtorek, 21 października br., badacz spotkał się z prorektor UwB ds. nauki i współpracy międzynarodowej, dr hab. Agnieszką Piekutowską, co jest sygnałem dla strategicznego znaczenia realizowanego projektu dla uczelni. Stypendium w ramach Programu Ulam NAWA to inwestycja w międzynarodową współpracę naukową i promocję polskiej nauki na arenie globalnej.

(PW)