Kierowco, uśmiechnij się - jesteś w fotoradarze! Gdzie spotkasz je województwie podlaskim?

Coraz więcej fotoradarów oraz odcinkowych pomiarów prędkości (OPP) działa w Polsce w ramach systemu CANARD (Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym), zarządzanego przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD). Przybywa ich też w województwie podlaskim. Obecnie mamy ich u nas 16 (fotoradary) oraz 2 Odcinkowe Pomiary Prędkości (w skrócie OPP). Są też dwa punkty, gdzie funkcjonuje system RedLight, który nagrywa kierowców wjeżdżających na skrzyżowania na czerwonym świetle. Zdjęcia w tych miejscach należą do najdroższych fotografii świata.

Urządzenia z systemu CANARD czyli fotoradary, OPP i te z systemu RedLight są istnym batem na kierowców.  Zwłaszcza tych, którzy kierują się rutyną za kółkiem. A rutyna za kierownicą bywa zgubna. Kierowcy, którzy przekroczą dozwoloną prędkość, często zastanawiają się, czy czeka ich mandat. Na szczęście, nie każde naruszenie kończy się karą – kluczowa jest zasada tolerancji fotoradarów. 

Aktualnie w Polsce obowiązuje zasada, która uwzględnia margines błędu kierowcy wynoszący 10 km/h. Oznacza to, że fotoradar zrobi zdjęcie i zarejestruje wykroczenie dopiero, gdy zarejestrowana prędkość jest wyższa niż limit plus 10 km/h. Dla przykładu: jeśli na drodze obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h, fotoradar uaktywni się, gdy pojazd porusza się z prędkością 61 km/h lub wyższą.

Jeszcze kilka lat temu progi wyzwolenia urządzeń były często ustawione na znacznie wyższym poziomie (nawet 20 km/h powyżej limitu), ale po interwencjach Najwyższej Izby Kontroli (NIK) standardy te zostały ujednolicone i obniżone w trosce o bezpieczeństwo. Obecnie w Polsce działa 453 fotoradarów i 70 OPP, a ich liczba stale rośnie.

Fotoradary mierzą prędkość pojazdu za pomocą fal radiowych lub laserowych. W momencie wykrycia przekroczenia prędkości, system automatycznie wykonuje zdjęcie tablic rejestracyjnych. Choć dokładny dystans zależy od modelu urządzenia i jego konfiguracji, fotoradary zazwyczaj rejestrują pojazdy z odległości od 30 do 70 metrów. Nowoczesne modele mogą mierzyć prędkość nawet ze 100-200 metrów. Na zdjęciu rejestrowane są nie tylko tablice, ale często również marka pojazdu i twarz kierowcy/pasażera. Oprócz samego obrazu, system zapisuje kluczowe dane:

• Dokładna godzina i data wykroczenia.

• Zarejestrowana prędkość pojazdu.

• Obowiązujące ograniczenie prędkości w miejscu pomiaru.

Skuteczność działania systemu CANARD w 2024 roku wyniosła około 50% (na 1,09 mln przypadków naruszeń, mandaty wystawiono w 568,6 tys.). Poniższa tabela przedstawia aktualne wysokości mandatów i punkty karne za przekroczenie dozwolonej prędkości:

Wyższe kwoty mandatów dotyczą recydywy (ponownego popełnienia tego samego wykroczenia w ciągu 2 lat). 

Należy też pamiętać, że oprócz fotoradarów, bezpieczeństwo ruchu poprawia się także dzięki odcinkowym pomiarom prędkości (OPP), które mierzą średnią prędkość pojazdu na danym fragmencie trasy. System ten sprawdził się w innych krajach, np. we Włoszech, gdzie przyczynił się do znaczącego spadku wypadków i ofiar śmiertelnych. 

Województwo podlaskie, choć na tle kraju zajmuje ostatnie miejsce pod względem liczby zarejestrowanych wykroczeń przez system CANARD, ma swoje "rekordowe" miejsca. Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD) monitoruje ruch w regionie za pomocą fotoradarów, systemów RedLight oraz Odcinkowych Pomiarów Prędkości (OPP). Najwięcej wykroczeń w Podlaskiem rejestruje urządzenie w Białymstoku. Jedyny fotoradar CANARD w stolicy województwa, zlokalizowany przy ulicy Branickiego (tuż za przejściem dla pieszych, gdzie obowiązuje 50 km/h), działa od roku i od tego czasu 6000 przekroczeń prędkości Średnie przekroczenia to 20-25 km/h, co skutkuje mandatem rzędu 300 zł.

Kolejne rekordowe miejsca w regionie to:

• Chodorówka (droga Białystok - Augustów): 

• Budy Czarnockie (trasa Łomża - Szczuczyn) 

• Miastkowo (trasa Łomża - Ostrołęka): 854 wykroczenia.

Dla porównania, krajowy rekord bije fotoradar w Świdniku (al. Tysiąclecia), który zanotował ponad 21 tysięcy naruszeń w okresie 12 miesięcy. Pod tym względem zatem województwo podlaskie nie należy do najgorszych... 

W Podlaskiem działają dwa OPP, które mierzą średnią prędkość pojazdów w systemie CANARD:

1. DK 19: Odcinek Zwierki – Zabłudów (trasa Białystok – Zabłudów): 132 przekroczenia średniej prędkości

2. Droga Wojewódzka 678: Odcinek Baciuty – Łupianka Stara (trasa Białystok – Wysokie Mazowieckie):  662 przekroczenia średniej prędkości

Niedługo, bo już w pierwszej połowie 2026 roku planowane jest uruchomienie nowego OPP na drodze S8 (Warszawa - Białystok) między Kołakami a węzłem Mężenin. Trwają już prace montażowe, a następnie system przejdzie kalibrację i certyfikację. Na S8 uruchamiane jest także inne urządzenie między węzłem Zielonka a Wołominem, uzupełniając już działające pomiary na obwodnicach Marek i Wyszkowa. Tam systemy już działają i zbierają swoje żniwo. 

Białystok jest również objęty działaniem systemu RedLight, który rejestruje kierowców wjeżdżających na skrzyżowanie na czerwonym świetle. Naruszenie tego przepisu (zdjęcie robione automatycznie po sekundzie od zapalenia się czerwonego) wiąże się z grzywną w wysokości 1500 zł i 10 punktami karnymi.

System ten działa na dwóch białostockich skrzyżowaniach:

• Ulica Gen. Sosabowskiego/Sulika z ulicą Kazimierza Wielkiego (DK19/DW676)
• Ulica Zwierzyniecka z ulicą Ojca Pio 

Tutaj żniwa CANARD są większe i w sumie dały około 700 przekroczeń w okresie CANARD. Kwotę podajemy szacunkowo, bo dokładnych danych nie ma, a GITD publikuje dane w zestawieniach z innymi urządzeniami. Wyliczenia pochodzą od zaprzyjaźnionych urzędników Inspektoratu. 

GITD planuje uruchomić w końcu 2025 jeszcze 70 nowych fotoradarów. W tej liczbie jest tylko jeden na terenie województwa podlaskiego. Urządzenie typu TraffiStar SR390 pojawi się w Drohiczynie na drodze krajowej nr 62 na terenie miasta w okolicach szkoły.  A oto pełna lista fotoradarów i OPP w regionie: 

• Białobrzegi 
• Białystok, ul. Branickiego
• Boćki, ul. Bielska
• Budy Czarnockie 
• Chodorówka Nowa 
• Czarna Białostocka, ul. Białostocka 
• Fasty, ul. Szosa Knyszyńska –
• Geniusze 
• Grabowiec
• Hryniewicze, Hryniewicze 
• Korycin 
• Miastkowo, ul. Łomżyńska 
• Nowinka, Nowinka 25
• Proniewicze 
• Ryboły
• Siemiatycze, ul. 11 Listopada
• Sokółka, ul. Białostocka
• Suchowola, ul. Białostocka 
• Suchowola, ul. Białostocka 
• Suchowola, ul. Świętokrzyska 
• Suwałki, ul. Puławskiego
• Sztabin, ul. Augustowska
• Zambrów, ul. Mazowiecka
• Zambrów, ul. Ostrowska 
• Zambrów, ul. Wojska Polskiego 
• Żarnowo Drugie 

Pod względem liczby urządzeń CANARD podlaskie nie znajduje się w czołówce krajowej. Oto pełna lista urządzeń w poszczególnych województwach: 

dolnośląskie – 3 OPP, 24 fotoradary
kujawsko-pomorskie – 4 OPP, 17 fotoradarów
lubelskie – 4 OPP, 33 fotoradary
lubuskie – 3 OPP, 20 fotoradarów
łódzkie – 8 OPP, 26 fotoradarów
małopolskie – 2 OPP, 34 fotoradary
mazowieckie – 13 OPP, 79 fotoradarów
opolskie – 1 OPP, 11 fotoradarów
podkarpackie – 9 OPP, 22 fotoradary
podlaskie – 2 OPP, 16 fotoradarów
pomorskie – 3 OPP, 32 fotoradary
śląskie – 9 OPP, 35 fotoradarów
świętokrzyskie – 1 OPP, 15 fotoradarów
warmińsko-mazurskie – 3 OPP, 18 fotoradarów
wielkopolskie – 3 OPP, 48 fotoradarów
zachodniopomorskie – 2 OPP, 24 fotoradary

Przemysław Sarosiek