80. rocznica Obławy Augustowskiej: Pamięć o "Małym Katyniu" w nowo otwartym Muzeum

W sobotę 12 lipca 2025 roku, minęła 80. rocznica Obławy Augustowskiej – jednej z najtragiczniejszych, a wciąż niedostatecznie znanych zbrodni dokonanych na Polakach po II wojnie światowej. W Gibach, w województwie podlaskim, odbyły się uroczyste obchody, w których uczestniczyli przedstawiciel różnych organizacji politycznych, władz samorządowych. Ważnym elementem uroczystości było otwarcie Muzeum Obławy Augustowskiej, upamiętniającego ofiary tej sowieckiej agresji.

Obława Augustowska, nazywana „małym Katyniem”, była szeroko zakrojoną operacją sił komunistycznych wymierzoną w polskie podziemie niepodległościowe. Przez dwa tygodnie, latem 1945 roku, aresztowano około 7 tysięcy osób, które były przetrzymywane w okrutnych warunkach i poddawane torturom. Około 600 Polaków zostało wywiezionych w nieznane miejsce i bez wątpienia zamordowanych przez komunistów. Głównymi sprawcami tej zbrodni byli żołdacy Armii Czerwonej, NKWD i Smierszu, wspierani przez oddziały LWP, UB i MO. Niektórzy historycy wskazują, że bezpośrednim zleceniodawcą zbrodni był sam Józef Stalin. Ta bezwzględność i terror miały położyć kres bardzo skutecznej działalności partyzanckiej w rejonie Puszczy Augustowskiej i unaocznić nowe, brutalne realia komunistycznej władzy.

Wczorajsze uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w intencji ofiar tej sowieckiej zbrodni. Kulminacyjnym punktem było natomiast otwarcie Muzeum Obławy Augustowskiej, które mieści się w symbolicznym „Domu Turka” w Augustowie. Obiekt ten, nabyty przez Instytut Pileckiego w 2021 roku, ma stać się znakiem pamięci o tragicznych wydarzeniach na Augustowszczyźnie i Sejneńszczyźnie. Warto podkreślić, że pomysłodawcami i osobami zaangażowanymi w powstanie Muzeum byli m.in. profesor Piotr Gliński, a także owocna współpraca samorządu z państwowymi instytucjami kultury.

Otwarcie Muzeum jest ważnym krokiem w symbolicznym przywracaniu pamięci o ofiarach sowieckiej agresji. Jak podkreślali obecni na uroczystości członkowie rodzin pomordowanych, stworzenie tego miejsca to dla nich ogromne wzruszenie i wdzięczność za możliwość godnego upamiętnienia swoich przodków. Zbrojny opór przeciwko komunizmowi trwał w Polsce aż do 1963 roku, a niechęć Polaków do narzuconego systemu ostatecznie doprowadziła do jego upadku. Muzeum Obławy Augustowskiej będzie od teraz stałym miejscem, w którym każdy będzie mógł poznać tragiczną historię i oddać hołd pomordowanym. 

Uroczystości będą trwały jeszcze do końca tygodnia. 

PS