Gdy zdrowie nie pozwala – jak ustanowić pełnomocnika w ZUS

Osoby pobierające emeryturę lub rentę, a także inni klienci Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których stan zdrowia uniemożliwia osobiste załatwianie spraw urzędowych, mogą przekazać te obowiązki innej osobie. Pełnomocnikiem nie musi być członek rodziny - wystarczy ktoś zaufany. Aby było to możliwe, należy wypełnić formularz ZUS PEL i przekazać go do ZUS.

Takie upoważnienie bywa szczególnie pomocne w sytuacjach, gdy senior nie posiada konta na PUE/eZUS, nie korzysta z e-wizyt, a jednocześnie musi dopełnić formalności w urzędzie i nie jest w stanie stawić się tam osobiście.

Taka sytuacja może mieć miejsce np., gdy senior będzie potrzebował zaświadczenie o statusie emeryta, niezbędnego do starania się np. o dodatek mieszkaniowy, bądź będzie potrzebował duplikatu rocznego rozliczenia podatkowego. O ile do złożenia samego wniosku pełnomocnictwo nie jest wymagane, to już do odebrania np. zaświadczenia - tak. Bez pełnomocnictwa, opiekun nie uzyska też od pracownika ZUS żadnych informacji na temat danych zawartych na koncie seniora. Nie ustali terminu wypłaty świadczenia ani nie dowie się, czy nie były składane żadne wnioski, jak również, w jakiej formie senior ma przekazywane świadczenie, tj. czy przelewem na konto w banku czy przekazem pocztowym.

Do udzielenia upoważnienia można skorzystać z oficjalnego formularza ZUS PEL, dostępnego zarówno na stronie internetowej ZUS, jak i na Platformie Usług Elektronicznych PUE/eZUS. Dopuszczalne jest także sporządzenie pełnomocnictwa w innej formie, pod warunkiem że zawiera wszystkie wymagane informacje.

W dokumencie należy wskazać dane osoby udzielającej pełnomocnictwa - numer PESEL, datę urodzenia, adres zamieszkania oraz numer telefonu - a także dane pełnomocnika i dokładny zakres jego uprawnień.

Pełnomocnictwo może mieć charakter jednorazowy, na przykład wyłącznie do odbioru konkretnego dokumentu lub ogólny - obejmujący prowadzenie spraw w ZUS przez określony czas. Istnieje również możliwość upoważnienia do działania za pośrednictwem PUE/eZUS, nawet jeśli sam senior nie posiada tam konta. Wystarczy, że profil ma osoba upoważniona.

W takim przypadku pełnomocnik uzyskuje dostęp do danych zgromadzonych na koncie emeryta lub rencisty w ZUS.

Warto pamiętać, że ogólne pełnomocnictwo powoduje, iż korespondencja z ZUS - od daty wskazanej w formularzu - trafia bezpośrednio do pełnomocnika, a nie do seniora. Jeżeli osoba starsza chce nadal samodzielnie otrzymywać pisma z urzędu, powinna ograniczyć zakres upoważnienia wyłącznie do konkretnej czynności.

Zakres pełnomocnictwa można dodatkowo zawęzić, na przykład tylko do spraw związanych z rolą świadczeniobiorcy, ubezpieczonego lub płatnika składek. Możliwe jest także upoważnienie wyłącznie do odbioru korespondencji dotyczącej określonych wniosków.

Jeżeli w dokumencie nie zostanie wskazany termin jego obowiązywania, przyjmuje się, że pełnomocnictwo zaczyna obowiązywać z dniem dostarczenia go do ZUS i pozostaje ważne do momentu odwołania. Cofnięcie upoważnienia jest możliwe w dowolnym czasie poprzez złożenie formularza ZUS PEL-O.

Formularz pełnomocnictwa można przekazać osobiście w placówce ZUS, wysłać pocztą lub złożyć elektronicznie przez PUE/eZUS. Dokument może dostarczyć sam pełnomocnik, jednak musi on być podpisany przez osobę, która udziela upoważnienia.

(PW)