Karty paryskie Zygmunta Glogera: Zabytek Miesiąca w Muzeum Podlaskim

Muzeum Podlaskie ogłosiło Zabytkiem Miesiąca na październik wyjątkowy artefakt z dziedzictwa Zygmunta Glogera - kompletną talię kart do gry z połowy XIX wieku. Ten niecodzienny eksponat, na co dzień przechowywany w zbiorach Muzeum w Tykocinie, stanowi fascynujące połączenie historycznego przedmiotu użytkowego i świadectwa dziewiętnastowiecznej mody.

Świadek czasów i modowych trendów

Talia, datowana na wiek XIX, z prawdopodobną precyzją na rok około 1850, została wydana przez francuski magazyn mody "Le Caméléon, ou le Propagateur des Modes" (Kameleon, czyli Propagator Mody). Sam fakt, że magazyn modowy był wydawcą kart, podkreśla ich unikatowy charakter. W tamtych czasach gra stawała się pretekstem do prezentacji najnowszych trendów, a same karty figurowe to prawdziwa galeria ubioru.

Karty figurne wiernie oddają wizerunki mężczyzn i kobiet ubranych w najmodniejsze francuskie stroje epoki. Tym samym, talia pełniła podwójną rolę: służyła rozrywce, będąc jednocześnie subtelnym narzędziem propagandy mody, docierającym do odbiorców w nieformalny sposób.

Kompletność i wyjątkowe pudełko

Zabytek o numerze inwentarzowym MT/H/1386/1-3 to pełna, 52-kartowa talia, uzupełniona o kartę firmową. Na tej ostatniej, w precyzyjnej ramce, widnieje francuskojęzyczny komunikat: "LE CAMÉLÉON / Revue générale des Modes / PUBLIE / LES CARTES PARISIENNES / ABONNEMENT..." wraz z informacją o opłatach abonamentowych i adresem redakcji w Paryżu przy Rue Neuve Saint-Augustin, 6. Otaczające ramkę specyficzne ciągi cyfr (100-500, 1re-4me, 01-09, 1-9) sugerują, że karta ta mogła mieć również funkcję reklamową lub promocyjną, związana z mechanizmem prenumeraty lub loterii.

Wyjątkowo cennym elementem zestawu jest jego oryginalne, drewniane pudełko. Posiadające zawiasy i zatrzask, stanowi ono świadectwo dbałości o detale i luksusowego charakteru przedmiotu. Talia kart, wykonana z papieru, w połączeniu z drewnianym opakowaniem (wymiary: pudełko - 13 x 6,5 cm; karty - 4,5 x 8,5 cm), stanowi doskonały przykład rzemiosła użytkowego epoki.

Dziedzictwo Glogera w Muzeum Podlaskim

Talia pochodzi z bogatej kolekcji etnografa, historyka i archeologa Zygmunta Glogera (1845 - 1910), którego pasja do zbierania pamiątek narodowych przyczyniła się do ocalenia wielu cennych artefaktów. Gloger traktował swoje zbiory jako misję, ratując świadectwa polskiej i europejskiej kultury, które później trafiły do różnych instytucji muzealnych, w tym do Muzeum w Tykocinie, oddziału Muzeum Podlaskiego. Talia kart jest więc nie tylko perełką kartografii i mody, ale także ważnym ogniwem łączącym zbiory Glogera z dzisiejszymi kolekcjami muzealnymi.

Zabytek ten to rzadki przykład, jak przedmiot codziennego użytku może stać się kapsułą czasu, kryjącą w sobie historię mody, wydawnictwa i kolekcjonerstwa.

Eksponat można zobaczyć w białostockim ratuszu.

(PW)