Muzeum w Bielsku Podlaskim odsłania Ręcznikowe ogrody - największe w Polsce świadectwo kobiecej kreatywności

Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim otwiera drzwi do świata, w którym tradycja staje się poezją, a proste płótno - metaforą ludzkiej duszy. Nowa wystawa Ręcznikowe ogrody, której wernisaż zaplanowano na 13 listopada, prezentuje unikalną kolekcję ręczników ludowych - największy tego typu zbiór w Polsce.

Ekspozycja, kuratorowana przez Jerzego W. Sołuba, potrwa aż do 31 sierpnia 2026 roku. Nie jest to jednak wyłącznie przegląd historycznych artefaktów - to przede wszystkim hołd dla kobiecej kreatywności i wyobraźni na tle natury.

Wystawa przekształca muzealną przestrzeń w zaaranżowany wiejski ogród. Prezentowane ręczniki ludowe, zaczerpnięte z imponującej kolekcji muzeum, są zdobione misternymi haftami, które inspirowane są motywami roślinnymi i zwierzęcymi z przydomowych rabat.

To rękodzieło, ale też poetycki dialog człowieka z przyrodą. Jak podkreślają muzealnicy, twórczynie nie tylko dekorowały tkaninę - one zdobiły nićmi ogrody swojej duszy. Każdy ścieg, każdy kwiatowy motyw niesie ze sobą opowieść i przywraca pamięć o tradycjach przekazywanych z pokolenia na pokolenie. To świadectwo, w jaki sposób kobiety operowały językiem emocji, symboli i wyobraźni.

Wystawa opiera się na wyjątkowej kolekcji, która dokumentuje bogactwo regionalnych tradycji i różnorodność technik rzemieślniczych. Zbiór, liczący ponad 450 obiektów, powstał dzięki intensywnym badaniom terenowym prowadzonym w latach 2013 - 2022.

Badania te, prowadzone na terenie powiatu bielskiego przez zespół muzealników (Alinę Dębowską-Jankiewicz, Katarzynę Sołub i Jerzego W. Sołuba), miały charakter interdyscyplinarny, łącząc polskie instytucje z białoruskimi uczelniami (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytet Państwowy im. A. Puszkina w Brześciu).

Dzięki takiemu podejściu zbiory Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim odgrywają kluczową rolę w ochronie i popularyzacji tej unikalnej formy sztuki. Ręczniki stanowią cenny materiał badawczy dla etnografów, dokumentując funkcje, jakie pełniły w życiu społeczności, a jednocześnie inspirując do rewitalizacji dawnych technik w ramach współczesnego rzemiosła.

Wystawa Ręcznikowe ogrody to obowiązkowy punkt na kulturalnej mapie dla każdego, kto ceni autentyczne świadectwo kultury ludowej, zaklęte w delikatnych, a zarazem pełnych symboliki, niciach.

(PW)