Lasy leczą zdrowie psychiczne

Czy las, może stać się kluczowym elementem terapii wspierającej zdrowie psychiczne i jakość życia? Odpowiedzi na to pytanie poszukują naukowcy z sześciu krajów w przełomowym projekcie PHorestAll, którego międzynarodowy kick-off meeting odbył się właśnie w Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. To interdyscyplinarne przedsięwzięcie, finansowane z prestiżowego grantu Biodiversa+, łączy badaczy z Portugalii, Hiszpanii, Słowenii, Litwy, Tajwanu i Polski.

Białostocki naukowiec dr Paweł Sowa z Ośrodka Badań Populacyjnych UMB zapewnia, że konsorcjum wspólnie zbada, w jaki sposób kontakt z różnorodnymi typami lasów wpływa na ludzki dobrostan.

Projekt PHorestAll to nie tylko teoria, ale stawia na praktyczne efekty działań. Naukowcy planują sześciotygodniowe interwencje terapeutyczne prowadzone w pięciu różnych subtypach lasów. W każdej lokalizacji około 25 uczestników, doświadczających przewlekłego stresu, weźmie udział w specjalnie zaprojektowanych sesjach, opartych o metodykę Forest Therapy Hub. Celem jest sprawdzenie, czy regularny kontakt z przyrodą realnie poprawia dobrostan psychiczny. Unikalność projektu polega na połączeniu badań zdrowotnych z przyrodniczymi – analizowany będzie m.in. mikrobiom gleby, biogenne związki lotne w igliwiu oraz poziom bioróżnorodności, co pozwoli na kompleksową ocenę zależności między jakością środowiska a zdrowiem człowieka.

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku odgrywa kluczową rolę w tym międzynarodowym przedsięwzięciu. Dr Paweł Sowa jest liderem krajowego zespołu badawczego, a na realizację projektu w Polsce przeznaczono prawie 1,8 mln złotych z Narodowego Centrum Nauki. Partnerzy doceniają unikalne doświadczenia UMB, zwłaszcza w zakresie "citizen science" (nauki obywatelskiej). W ramach PHorestAll powstaną grupy robocze, złożone m.in. z licealistów i studentów, którzy pod opieką naukowców będą współtworzyć metodologię badań, zgłaszając własne propozycje pomiarów – np. poziomu kortyzolu w ślinie czy oceny nastroju.

Inicjatywa ma na celu promowanie wiedzy naukowej na temat związku między naturą a zdrowiem człowieka, realizując cele związane z bioróżnorodnością. Prof. Isabel Henriques z Uniwersytetu w Coimbrze, specjalizująca się w mikrobiologii, podkreśliła fascynację mikrobiomem i jego potencjałem w określaniu wpływu lasów na zdrowie i dobrostan. To właśnie jej zespół będzie analizować mikrobiom, sprawdzając, czy przyczynia się on do poprawy zdrowia i samopoczucia ludzi. Po spotkaniu w Centrum Futuri, gdzie przez dwa dni trwały prezentacje i warsztaty, kolejne miesiące to czas intensywnych działań terenowych i badań, które mają potwierdzić hipotezę, że świadomy kontakt z naturą może przynosić realne korzyści zdrowotne.

PS