Pandemia, podatki, wojna, inflacja. Jaka w tym obliczu jest sytuacja handlu na giełdzie przy Andersa?

Przedsiębiorcy w ostatnich latach nie mają lekko. Ale w rozmowie z Piotrem Walczakiem dr Bogdan Rogaski (prezes Podlaskiego Centrum Rolno - Towarowego) i Julita Gwoździej-Sac (dyrektor marketingu i handlu PCRT) przekonują, że najemcy są odporni na zawirowania rynkowe. Zarówno ich, jak i klientów z roku na rok przybywa. Nowi najemcy to osoby prowadzące wcześniej działalność na Targowisku Miejskim Kawaleryjska oraz firmy rozpoczynające działalność handlową. Dla giełdy przy Andersa ubiegły rok był biznesowo udany. A w tym planowane jest zwiększenie liczby miejsc parkingowych i usprawnienie organizacji ruchu drogowego, a także zwiększenie stanowisk handlowych na Eko Bazarku.

Piotr Walczak, Dzień Dobry Białystok: Najpierw pandemia, potem zawirowania podatkowe, następnie wojna, inflacja galopujące wzrosty rachunków. Jakie są nastroje wśród przedsiębiorców pracujących na giełdzie przy Andersa?

- Generalnie to przedsiębiorcy są odporni na wszelkie zawirowania rynkowe. Niemniej jednak następują zmiany, oprócz tych przez pana redaktora wymienionych, bardziej odczuwalnym trendem jest zmiana przyzwyczajeń kupujących.

Pandemia podbiła popularność handlu elektronicznego - coraz więcej klientów korzysta z zakupów elektronicznych. Ostatnie fale pandemii spowodowały radykalne zmiany w dotychczasowym, utrwalonym sposobie funkcjonowania społeczeństwa. Okres od stycznia 2020 roku to okres silnego kryzysu związanego z pandemią. Klienci w obawie przed koronawirusem zostali zmuszeni do pozostawania w domach. Wprowadzony w okresie pandemii dystans społeczny, w celu uniknięcia zarażenia oraz ograniczenia w przemieszczaniu, spowodowały, że znaczna część tradycyjnego handlu stacjonarnego została w dużym stopniu ograniczona.

Faktem jest, że te ograniczenia miały charakter tymczasowy. Niemniej jednak, w wyniku wprowadzonych ograniczeń, branża handlowa mocno odczuła negatywne skutki pandemii. Klienci zostali odcięci od dotychczasowego sposobu dokonywania zakupów w tradycyjnych sklepach, marketach i galeriach.

Efektem pozytywnym pandemii w handlu była powolna, ale widoczna zmiana nawyków zakupowych konsumentów, którzy zaczęli łatwiej akceptować i stosować zakupy w internecie. Obecnie modnym trendem staje się korzystanie z wielu kanałów sprzedaży internetowej - omnichannel: w wielokanałowości sprzedaż online i offline staje się komplementarna i się wzajemnie uzupełnia. W tym modelu kanały sprzedaży nie konkurują ze sobą, a klient wybiera najwygodniejszą dla niego opcję. Model wielokanałowości jest ukierunkowany na elastyczną obsługę klienta. Dzięki tej metodzie kanał sprzedaży internetowej stał się równoprawny z kanałem tradycyjnej sprzedaży. Handel należy do branż, które jako pierwsze, musiały się dostosować do ograniczeń spowodowanych kryzysem.

Ze względu na dostęp do internetu szerokopasmowego Eko Centrum staje się dobrym miejscem do prowadzenia e-commerce. W dobie pandemii część najemców utraciła klientów na rzecz handlu internetowego. W celu dalszego utrzymania się na rynku najemcy wprowadzają nowy model prowadzenia biznesu. Część z nich traktuje wynajętą powierzchnię handlową jako witrynę sklepową, gdzie klient może fizycznie zapoznać się z produktem i dokonać zakupu.

Natomiast druga cześć powierzchni handlowej, tzw. zaplecze, jest wykorzystywana do prowadzenia sprzedaży internetowej. Na zapleczu sklepu często towar jest konfekcjonowany i przygotowywany do wysyłki.

W ten sposób osiągają oni wyższą sprzedaż w stosunku do konkurencji, która sprzedaje tradycyjnie. Prowadzenie sklepu internetowego wspólnie z tradycyjnym sklepem przyczynia się do zwiększenia ruchu klientów i częstotliwości zakupów. Najemcy w większym stopniu korzystają z możliwości, jakie daje im handel internetowy i w celu jego wzmożenia wykorzystują social media.

Podlaskie Centrum Rolno - Towarowe nie ma problemu ze znajdowaniem najemców?

- Eko Centrum Giełda na Andersa to przyjazne miejsce dla fanów kuchni, gotowania i zdrowego stylu życia. Dobra lokalizacja, duży parking na 1 000 aut i handel przez siedem dni w tygodniu - to są nasze atuty.

Z roku na rok przybywa nam wielu nowych najemców i klientów. Odnotowujemy około 20-procentowy wzrost nowych najemców w porównaniu do zeszłego roku. Głównie są to najemcy z Targowiska Miejskiego Kawaleryjska oraz firmy rozpoczynające działalność handlową.

W Eko Centrum zachodzą widoczne pozytywne zmiany. Począwszy od zmian porządkowych, wyglądu boksów i pawilonów, po wybudowanie nowej hali, zmodernizowanie targowiska miejskiego, powstanie Eko Bazarku i kolejnych miejsc parkingowych. Wszystko zmierza w kierunku rozwoju i dostosowania się do obecnych standardów oraz polepszenia warunków, jak i przyciągnięcia jak największej liczby klientów. Nasi najemcy i klienci dostrzegają te pozytywne zmiany.

Szeroki wybór regionalnej żywności od producentów rolnych bardzo dobrze łączy się z nowym trendem dbania o zdrowie i konsumpcji produktów ekologicznych. Wśród sprzedawców giełdy znajdują się także regionalni producenci z bazy PCPL - Podlaskiego Centrum Produktu Lokalnego.

Od 2021 r. organizowane są cykliczne bezpłatne spotkania tematyczne z różnymi specjalistami z dziedziny zdrowia oraz bezpłatne badania. Od września 2022 r. trwa III edycja Eko Akademii. Honorowy Patronat nad Eko Akademią objął prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. Impreza jest także objęta patronatem portalu urzędu marszałkowskiego podlaskie.eu (wcześniej Wrota Podlasia - przyp. red.). W tym roku Eko Akademia promuje produkty regionalne oraz specjały ze wschodu - Ukrainy i Litwy.

Eko Centrum organizuje akademię wraz z Podlaskim Oddziałem Wojewódzkim NFZ, Urzędem Marszałkowskim Województwa Podlaskiego, Białostockim Centrum Onkologii, Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku, WSSE, PSSE, Vission Express, psychodietetyczką Anną Kuczkin oraz trenerką personalną Agnieszką Mróz. Eko Akademia cały czas się rozwija, z miesiąca na miesiąc przybywa instytucji zainteresowanych wzięciem udziału w spotkaniach. Podczas zakupów klienci giełdy przy Andersa mogą zadbać o zdrowie i bezpłatnie się przebadać. Dotychczas z bezpłatnych badań i konsultacji skorzystało ponad 1 500 osób. Z badań mogą skorzystać wszyscy - bez ograniczeń wiekowych.

Z roku na rok również coraz więcej naszych sprzedawców bierze aktywny udział w przygotowaniach Eko Akademii, umożliwiając degustację swoich produktów klientom. Nasi najemcy mają możliwość zaprezentowania swojej oferty i otrzymania informacji zwrotnej na temat jakości wyrobu, zadowolenia z degustacji. Taka forma tworzy dodatkową wartość dla najemcy, gdyż daje bezpośredni kontakt z klientem i szybką zwrotną informację o produkcie.

W ostatnich dniach w mediach pojawiają się informacje o pustkach na jednym z białostockich bazarów. Jaka jest tendencja, jeśli chodzi o klientów, zauważalny jest spadek?

- Na giełdzie przy Andersa obserwujemy zdecydowanie większe zainteresowanie zakupami. Od dwóch lat przybywa nam systematycznie klientów oraz najemców. W ubiegłym roku uruchomiliśmy automatyczne zliczanie wjeżdżających pojazdów na giełdę. Rekordowy okazał się listopad, kiedy to od poniedziałku do soboty na nasz teren wjechało od 28 tysięcy do 32 tys. pojazdów. W soboty było ich od pięciu tys. do siedmiu tys. Jeżeli doliczymy niedzielę, to mieliśmy prawie 40 tysięcy pojazdów tygodniowo. Powodem naszej popularności jest to, że pracujemy siedem dni w tygodniu. Wielu klientów przyciąga też największa na Podlasiu Giełda Kwiatów, która funkcjonuje przy Andersa od połowy marca do grudnia.

Chyba każdy przedsiębiorca musi weryfikować swoje plany rozwojowo - inwestycyjne w obliczu sytuacji, w jakiej się znajdujemy. Co PCRT planuje na 2023 rok?

- W tym roku planujemy zwiększenie liczby miejsc parkingowych i usprawnienie organizacji ruchu drogowego, a także zwiększenie stanowisk handlowych na Eko Bazarku - pojawi się kilkanaście nowych zielonych namiotów. Naszym zamiarem jest większe uporządkowanie terenu giełdy oraz utworzenie nowych, atrakcyjnych miejsc handlowych.

Chciałbym jeszcze wrócić do roku 2022: jak pod względem założeń biznesowych państwo go oceniacie?

- Był to biznesowo udany rok, zakończyliśmy go pozytywnym wynikiem finansowym. Co do założeń, to pomyliliśmy się tylko co do wielkości inflacji - nie spodziewaliśmy się tak wysokiej. Pozostałe założenia biznesowe się sprawdziły.

Dziękuję za rozmowę.