Znaleziona została butelka z listem, który napisali budowniczowie białostockiej Katedry prawie 120 lat temu

Podczas renowacji krzyża i gałki na sygnaturce kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku została znaleziona butelka zawierająca list budowniczych tej świątyni. List został napisany w 1903 roku. Butelka zaś była umieszczona w konstrukcji mocującej krzyż.

Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP w Białymstoku został zbudowany w latach 1900-1905 według projektu Piusa Dziekońskiego staraniem księdza dziekana Wilhelma Szwarca. Świątynię konsekrowano w 1931 roku. Od 1945 roku pełniła funkcję kościoła prokatedralnego. W 1980 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków województwa podlaskiego.

Znaleziony w butelce list sprzed prawie 120 lat rozpoczyna się słowami: „Niżej podpisani brali udział przy budowie tego kościoła według projektu architekta Dziekońskiego z Warszawy". Czytelne są funkcje i podpis, ale trudniejsze do odczytania są nazwiska... .

Jak podkreślała prof. Małgorzata Dajnowicz, Podlaska Wojewódzka Konserwator Zabytków bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest niewątpliwie jednym z najważniejszych zabytków Białegostoku i regionu.

- Z upływem czasu, krzyż usytuowany na sygnaturce wymagał naprawy mechanizmu mocowania. Z uwagi na powyższe podjęto decyzję o renowacji krzyża oraz wyremontowaniu jego osadzenia. List budowniczych, odnaleziony podczas demontażu krzyża, stanowi ważny element historii białostockiej katedry. Z pewnością wniósł nowe fakty do dotychczasowo zgromadzonej dokumentacji na temat obiektu. Dokument ten z 1903 roku ukazuje listę kluczowych postaci spoza regionu, mających wkład w powstaniu Świątyni – dodała.

Warto przypomnieć jeszcze, że kościół zaczął się budować, ponieważ wierni dostali od władzy carskiej zgodę tylko na rozbudowę istniejącego kościoła ufundowanego przez Wiesiołowskich. Stało się tak dlatego, że w ramach polityki rusyfikacji ludności polskiej nie pozwalano na budowę nowej świątyni. Jednak przybudówka, powstająca w miejscu prezbiterium Starego Kościoła, rozrosła się i to pod okiem władzy, w dużej mierze korumpowanej przez mieszkańców.

Kościół białostocki został wzniesiony w stylu neogotyku wiślano-bałtyckiego, który uważano w II poł. XIX w. za egzemplifikację polskiego stylu narodowego. Bezpośrednim wzorcem dla białostockiej Archikatedry stał się kościół św. Floriana na warszawskiej Pradze.

(Źródło i foto: WUOZ/ oprac. Cezarion/ Foto: DDB)