Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny: ochrona obywateli i wsparcie podróżnych, Turystyczny Fundusz Gwarancyjny, Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, odszkodowania i świadczenia za nieubezpieczonych sprawców, proces regresowy, sprawdzenie ważności ubezpieczenia OC online

Już ponad 1,9 mld zł odszkodowań i świadczeń trafiło na konta poszkodowanych w kolizjach i wypadkach drogowych przez ponad 30 lat działalności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. To instytucja powołana do ochrony Polaków, m.in. przed nieodpowiedzialnymi kierowcami, którzy nie wykupili obowiązkowej polisy OC swojego pojazdu. W samym tylko ubiegłym roku Fundusz wypłacił poszkodowanym odszkodowania i świadczenia w wysokości 115 mln zł.

Powołany w 1990 roku Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny kojarzy się najczęściej z opłatami naliczanymi wobec kierowców, którzy nie dopilnowali obowiązku zawarcia ubezpieczenia OC swojego pojazdu. W rzeczywistości instytucja nie powstała po to, by uprzykrzać życie zmotoryzowanym, lecz chronić obywateli przed nieodpowiedzialnymi uczestnikami ruchu drogowego i niebezpieczeństwami wynikającymi z funkcjonowania rynku ubezpieczeniowego. Przykładowo: przez ponad trzy dekady istnienia, w związku z upadłościami firm ubezpieczeniowych, Fundusz wypłacił rodakom odszkodowania i świadczenia na ponad 365 mln zł.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nie jest instytucją komercyjną, a jego zadania nie polegają na generowaniu zysku. Obecnie członkami Funduszu jest 29 towarzystw ubezpieczeniowych (w tym 11 zagranicznych), a sam UFG zarządza również Turystycznym Funduszem Gwarancyjnym (od 2016 roku), Turystycznym Funduszem Pomocowym (od 2020 roku), Deweloperskim Funduszem Gwarancyjnym (od 2022 roku).

Pieniądze gromadzone w pierwszych dwóch przeznaczane są na wsparcie podróżnych w sytuacji, gdy organizator turystyki ogłosi niewypłacalność lub odwoła imprezę wskutek nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności (jak np. pandemia czy wojna). Trzeci z funduszy chroni nabywców (zapewnia zwrot pieniędzy) np. w sytuacji bankructwa deweloperów. W 2022 roku taką ochroną objętych było już 416 inwestycji deweloperskich w całej Polsce.

Najważniejszą rolą Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego jest ochrona obywateli. UFG wypłaca odszkodowania i świadczenia za nieubezpieczonych i niezidentyfikowanych sprawców wypadków drogowych oraz w przypadku niewypłacalności zakładu ubezpieczeń. Nie są to wyłącznie odszkodowania, ale też np. renty czy tzw. renty szczególne. Otrzymują je poszkodowani w sytuacji, gdy wypłata świadczeń powinna być kontynuowana, ale suma gwarancyjna ubezpieczenia sprawcy została wyczerpana. W 2022 roku na rezerwy z tytułu wypłat i odszkodowań z zaistniałych już szkód UFG przeznaczył aż 1,7 mld zł.

Po uregulowaniu zobowiązań wobec poszkodowanych, UFG - w ramach tzw. postępowania regresowego - zwraca się do sprawców takich zdarzeń o zwrot poniesionych kosztów. W myśl obowiązujących w Polsce przepisów, za szkodę wyrządzoną pojazdem bez ważnego OC solidarną odpowiedzialność ponoszą posiadacz pojazdu oraz osoba kierująca w chwili zdarzenia (sprawca szkody).

W 2022 roku w toku było już 18 054 spraw regresowych, o łącznej wartości aż 340 mln zł. Średnia wartość regresu, czyli długu nieubezpieczonego sprawcy zdarzenia wobec UFG, wyniosła na koniec ubiegłego roku 18 794 zł.

Jeśli Fundusz nie uzyska od sprawcy zwrotu kosztów, sprawa kierowana jest do sądu, a po uzyskaniu nakazu zapłaty rozpoczyna się proces windykacji zasądzonych należności. Jeśli dłużnicy nie podejmą spłaty zasądzonych kwot, sprawa kierowana jest na drogę egzekucji sądowej.

Najwyższa wartość regresu, jaką zwrócić musi Funduszowi nieubezpieczony sprawca wypadku, sięga obecnie 2,25 mln zł. Dla porównania, z danych Polskiej Izby Ubezpieczeń wynika, że średnia cena ubezpieczenia OC samochodu osobowego wynosiła w 2022 roku 490 zł.

Jednym z głównych zadań UFG jest również dbanie o szczelność systemu ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz OC rolników.

Dzięki wprowadzeniu rozwiązań cyfrowych, w portalu ufg.pl każdy kierowca może dziś łatwo sprawdzić ważność ubezpieczenia OC pojazdu na dany dzień. Wystarczy do tego numer rejestracyjny lub VIN. Usługa cieszy się olbrzymią popularnością. W samym tylko 2022 roku użytkownicy skorzystali z niej blisko 17 mln razy (wobec 14,3 mln w 2021 roku). Cyfrowe bazy Funduszu są też pomocne dla ubezpieczycieli. W 2022 roku generowali oni przeszło cztery miliony zapytań dziennie, dotyczących historii ubezpieczeniowej kierowców.

Swoimi działaniami UFG przyczynia się również do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce. W czerwcu 2022 roku Fundusz umożliwił ubezpieczycielom dostęp do bazy Centralnej Ewidencji Kierowców, w tym do informacji o mandatach i punktach karnych. W efekcie zakłady ubezpieczeniowe mogą lepiej szacować ryzyko przy wyliczaniu składek OC i premiować tych kierowców, którzy nie popełniają wykroczeń.

Dzięki inwestycjom Funduszu w sferę cyfrową ryzyko kolizji lub wypadku z udziałem pojazdu, którego posiadacz nie posiada obowiązkowego ubezpieczenia OC systematycznie maleje. W 2022 roku aż 90,6 proc. ze wszystkich wezwań wysłanych do posiadaczy pojazdów, którzy nie zawarli obowiązkowej polisy OC, wystosowanych zostało na podstawie ustaleń własnych UFG. Zaledwie 7,5 proc. wystawionych wezwań powstało w oparciu o informacje przekazane przez policję, a jedynie 0,7 proc. na podstawie danych z wydziałów komunikacji.

(PW)