Kryteria przyznawania renty wdowiej. 20 000 Podlasian już złożyło wnioski

Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w całej Polsce wpłynęło już 778,3 tysiąca wniosków o rentę wdowią, z czego 20 tysięcy pochodzi z województwa podlaskiego. Pierwsze decyzje i wypłaty tego świadczenia rozpoczną się 1 lipca 2025 roku. Osoby, które chcą otrzymać rentę wdowią już od lipca, powinny złożyć wniosek do ZUS najpóźniej do 31 lipca 2025 roku.

Renta wdowia to zbieg praw do dwóch świadczeń, polegający na połączeniu renty rodzinnej po zmarłym małżonku z własną emeryturą lub rentą. Aby otrzymać przysługujące zwiększenie, niezbędne jest złożenie wniosku na formularzu ERWD i spełnienie określonych warunków.

ZUS informuje, że pierwsze decyzje i wypłaty renty wdowiej ruszą 1 lipca 2025 roku. Jeśli ktoś chce otrzymać świadczenie od tego terminu, wniosek powinien wpłynąć najpóźniej 31 lipca 2025 roku. ZUS zaleca wcześniejsze składanie wniosków, aby mieć pewność otrzymania świadczenia bez opóźnień. Wnioski złożone po 31 lipca spowodują, że prawo do świadczenia zostanie ustalone od miesiąca spełnienia wszystkich warunków, ale nie wcześniej niż od daty złożenia wniosku.

Wniosek ERWD można dostarczyć osobiście do placówki ZUS, wysłać za pośrednictwem poczty lub przekazać online poprzez platformę PUE / eZUS.

Osoby, które chcą otrzymać tzw. rentę wdowią, muszą spełnić określone warunki. Najważniejszym z nich jest prawo do dwóch świadczeń emerytalno - rentowych, w tym do renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Jeśli wdowa lub wdowiec do tej pory nie miał przyznanej renty rodzinnej lub własnej emerytury czy renty, ale spełnia wymagane warunki, powinien jak najszybciej złożyć odpowiedni wniosek. W tym samym czasie należy dostarczyć do ZUS także formularz ERWD, czyli wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Kluczowe jest, aby oba formularze - prawidłowo wypełnione - dotarły do ZUS przed końcem lipca. Tylko wtedy świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca, w którym zaczyna obowiązywać.

Kolejnym istotnym kryterium jest wiek. Kobieta musi mieć ukończone 60 lat, a mężczyzna - 65 lat. Osoba ubiegająca się o to świadczenie musi też:

• pozostawać we wspólności małżeńskiej aż do śmierci współmałżonka,
• nie pozostawać obecnie w związku małżeńskim,
• nabyć prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż po ukończeniu 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna).

Wiek osoby ubiegającej się o rentę wdowią w momencie śmierci współmałżonka jest istotnym kryterium. Zatem, aby ubiegać się o to świadczenie, wdowa musiała mieć ukończone 55 lat, a wdowiec 60 lat w chwili śmierci małżonka

Renta wdowia przysługuje tylko po ostatnim zmarłym małżonku. Oznacza to, że nie można ubiegać się o to świadczenie po wcześniejszym małżonku, jeśli zawarto kolejne związki. Prawo do renty wdowiej wygasa z dniem poprzedzającym zawarcie nowego związku małżeńskiego. W przypadku ponownego małżeństwa, świadczenie to przestaje być wypłacane.

Maksymalna wysokość świadczeń: suma renty rodzinnej lub własnego świadczenia nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, która od 1 marca 2025 roku wynosi 5 636,73 zł brutto. Oznacza to, że osoby, których suma dotychczasowych świadczeń przekracza tę kwotę, nie będą mogły otrzymać renty wdowiej, nawet jeśli spełniają pozostałe warunki dotyczące wieku i statusu cywilnego.

Wysokość renty wdowiej jest ustalana na jeden z dwóch sposobów, w zależności od tego, które świadczenie jest wyższe.

• 15 proc. własnego świadczenia emerytalno - rentowego oraz 100 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Warto pamiętać, że renta rodzinna dla jednej osoby wynosi 85 proc. świadczenia, jakie przysługiwałoby zmarłemu. Zatem w tej opcji, osoba uprawniona otrzymuje 15 proc. swojego świadczenia i 85 proc. świadczenia zmarłego małżonka.
• 15 proc. ustalonej dla wdowy lub wdowca renty rodzinnej oraz 100 proc. wypracowanego własnego świadczenia. W tym przypadku, jeśli renta rodzinna wdowy bądź wdowca wynosiłaby 85 proc. świadczenia zmarłego, to osoba uprawniona otrzymałaby 15 proc. z 85 proc. oraz 100 proc. swojego świadczenia.

Wybór opcji zależy od decyzji wnioskodawcy lub od możliwości dokonania wyboru przez instytucję emerytalno - rentową, która na prośbę seniora podejmie najkorzystniejsze rozstrzygnięcie. Aby ZUS mógł zadecydować w imieniu wnioskodawcy, w formularzu w punkcie dotyczącym wysokości świadczenia należy zaznaczyć preferencję wyższego świadczenia.

Od 1 stycznia 2027 roku drugie świadczenie (czyli albo renta rodzinna, albo własna emerytura czy renta) będzie wypłacane w wysokości 25 proc. 

Nawet jeśli wyliczona kwota renty wdowiej zgodnie z wcześniej omówionymi zasadami byłaby wyższa, obowiązuje maksymalny limit łącznej sumy świadczeń, który wynosi 5 636,73 zł brutto (trzykrotność najniższej emerytury).

Łączna suma świadczeń (własnego i renty rodzinnej) po zastosowaniu procentowych wyliczeń nie może przekroczyć 5 636,73 zł brutto. Jeśli wyliczona suma jest wyższa niż limit, renta wdowia zostanie pomniejszona o tę nadwyżkę. Jeżeli dotychczas pobierane świadczenie (przed przyznaniem renty wdowiej) już przekracza 5 636,73 zł brutto, prawo do renty wdowiej nie przysługuje.

(PW)