Świadczenie wspierające: jak się ubiegać o pomoc finansową

Świadczenie wspierające to pomoc dla osób z niepełnosprawnością powyżej 18. roku życia, które mają trudności w samodzielnym funkcjonowaniu. Poniżej publikujemy informacje o zasadach składania wniosków, warunkach ubiegania się o wsparcie, dokumentach, które należy złożyć i terminach oraz wysokości wsparcia.

Od stycznia 2024 roku osoby pełnoletnie z niepełnosprawnościami, które doświadczają trudności w codziennym funkcjonowaniu, mają możliwość ubiegania się o świadczenie wspierające. Przyznanie tego świadczenia przez ZUS jest uzależnione od oceny poziomu potrzeby wsparcia, dokonywanej przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności (WZON). To właśnie decyzja WZON, określający liczbę punktów potrzeby wsparcia, stanowi podstawę do ubiegania się o to finansowe wsparcie.

Uzyskana w decyzji WZON liczba punktów określająca poziom potrzeby wsparcia decyduje o tym, kiedy dana osoba może złożyć wniosek o świadczenie wspierające, a także w jakiej wysokości je otrzyma:

• osoby z punktacją 87 - 100 mogły ubiegać się o świadczenie już od 2024 roku,
• osoby z wynikiem 78 - 100 punktów od 2025 roku,
• osoby z liczbą punków 70 - 100 od 2026 roku.

Osoby z niepełnosprawnościami, których opiekunowie otrzymywali już wsparcie w formie świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna na początku 2024 roku lub później, miały możliwość wcześniejszego ubiegania się o świadczenie wspierające. Wystarczyło, że w ocenie potrzeby wsparcia uzyskały co najmniej 70 punktów, aby móc złożyć wniosek do ZUS już w 2024 roku, bez konieczności czekania na standardowe terminy naboru dla danego poziomu punktacji. To pozwoliło na szybsze uzyskanie dodatkowego wsparcia finansowego dla tych osób i ich rodzin.

Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) musi zostać złożony drogą elektroniczną. Dostępne są trzy główne kanały:

• Platforma Usług Elektronicznych (PUE) ZUS / eZUS: jest to dedykowany system ZUS do obsługi spraw związanych z ubezpieczeniami społecznymi, w tym wniosków o świadczenia;
• portal informacyjno - usługowy Emp@tia: oo platforma Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, która również umożliwia składanie wniosków o różnego rodzaju świadczenia, w tym świadczenie wspierające;
• bankowość elektroniczna: niektóre banki w Polsce udostępniają swoim klientom możliwość złożenia wniosku o świadczenie wspierające za pośrednictwem swoich systemów bankowości online.

Co istotne, wniosek może złożyć sama osoba z niepełnosprawnością, ale również może to zrobić w jej imieniu pełnomocnik (osoba upoważniona) lub przedstawiciel ustawowy (np. rodzic w przypadku osoby ubezwłasnowolnionej). To zapewnia elastyczność i możliwość skorzystania ze świadczenia nawet w sytuacjach, gdy osoba z niepełnosprawnością ma trudności z samodzielnym złożeniem wniosku online.

Termin złożenia wniosku ma wpływ na wypłatę świadczenia:

• jeżeli wniosek zostanie złożony w ciągu trzech miesięcy od otrzymania ostatecznej decyzji WZON - świadczenie przysługuje z wyrównaniem od daty podanej w decyzji lub daty wskazanej przez wnioskodawcę;
• w przypadku późniejszego złożenia wniosku świadczenie wypłacane jest od miesiąca złożenia formularza.

Aktualnie, wysokość świadczenia wspierającego mieści się w przedziale od 40 do 220 procent kwoty renty socjalnej. Przekłada się to na kwoty brutto, które w zależności od liczby punktów przyznanych przez WZON wahają się od około 752 zł do 4 134 zł miesięcznie. Warto pamiętać, że te kwoty są powiązane z wysokością renty socjalnej i podlegają corocznej waloryzacji, co oznacza, że mogą ulec zmianie w kolejnych latach.

Świadczenie jest przekazywane bezpośrednio na konto bankowe beneficjenta w polskim banku, co zapewnia wygodny i bezpieczny dostęp do środków.

Niezależność od dochodu: wysokość dochodu osoby z niepełnosprawnością ani jej rodziny nie ma wpływu na przyznanie ani wysokość świadczenia wspierającego. Jest to istotne wsparcie niezależne od sytuacji finansowej. Zwolnienie z podatku dochodowego: otrzymane świadczenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że cała przyznana kwota trafia do beneficjenta. Ochrona przed egzekucją komorniczą: świadczenie wspierające jest chronione przed zajęciem przez komornika, co zapewnia osobie z niepełnosprawnością stabilność finansową.

Brak wpływu na inne świadczenia z ZUS: pobieranie świadczenia wspierającego nie ma negatywnego wpływu na inne świadczenia wypłacane przez ZUS, takie jak renta socjalna czy dodatek pielęgnacyjny (często potocznie nazywany "500 plus dla osób niesamodzielnych"). Osoba uprawniona może otrzymywać oba te świadczenia jednocześnie. Niemożność jednoczesnego pobierania z niektórymi świadczeniami opiekuńczymi: istnieje jednak ograniczenie dotyczące jednoczesnego pobierania świadczenia wspierającego oraz świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez gminę. Oznacza to, że osoba uprawniona musi dokonać wyboru między tymi formami wsparcia.

Świadczenie wspierające nie przysługuje osobom przebywającym w placówkach zapewniających całodobową opiekę, takich jak domy pomocy społecznej, zakłady opiekuńczo - lecznicze, zakłady karne czy schroniska dla nieletnich.

(PW)