Świadczenie wspierające a śmierć beneficjenta: co musisz wiedzieć

Ustawa o świadczeniu wspierającym jasno określa zasady wypłaty świadczenia w przypadku śmierci osoby uprawnionej. Jeśli beneficjent zmarł przed otrzymaniem wypłaty za dany miesiąc, świadczenie może zostać wypłacone osobie, która wspólnie z nim zamieszkiwała i prowadziła gospodarstwo domowe.

Kto może ubiegać się o świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające jest przeznaczone dla osób z niepełnosprawnością, które ukończyły 18. rok życia. Warunkiem jest posiadanie decyzji wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, która potwierdza odpowiedni poziom potrzeby wsparcia wyrażony liczbą punktów. Wniosek o świadczenie składa się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Wypłata niezrealizowanego świadczenia po śmierci

Jak informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim, w sytuacji, gdy osoba uprawniona do świadczenia wspierającego zmarła, ale za życia złożyła wniosek do ZUS i Zakład przyznał jej prawo do tego świadczenia, najbliżsi mogą wystąpić o wypłatę niezrealizowanego świadczenia. W tym celu należy złożyć formularz SWN-INF.

Jest to jednorazowa wypłata za pełny miesiąc, w którym nastąpił zgon, na rzecz osoby wspólnie zamieszkującej i gospodarującej ze zmarłym, nawet jeśli nie jest z nią spokrewniona. Kluczowe jest, aby prawo do świadczenia zostało ustalone przed śmiercią beneficjenta. Powstanie prawa do świadczenia nie jest tożsame z jego wypłatą. Roszczenie o wypłatę świadczenia wspierającego wygasa po 12 miesiącach od dnia śmierci osoby, której świadczenie przysługiwało.

Jeśli osoba z niepełnosprawnością miała w dniu śmierci przyznane świadczenie wspierające wraz z wyrównaniem za poprzednie miesiące, a to wyrównanie nie zostało wypłacone, osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca ma prawo do jego wypłaty.

Nierozpatrzony wniosek a niezrealizowane świadczenie

Nie ma możliwości ubiegania się o niezrealizowane świadczenie wspierające, jeśli osoba z niepełnosprawnością zmarła przed przyznaniem świadczenia, mimo złożenia wniosku do ZUS. W takiej sytuacji Zakład nie ma podstaw prawnych do ustalenia, czy zmarły spełniałby warunki do otrzymania świadczenia. Do warunków tych należą:

• posiadanie ostatecznej decyzji wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności z odpowiednią liczbą punktów;
• złożenie wniosku do ZUS po uzyskaniu ostatecznej decyzji;
• ukończenie 18 lat;
• zamieszkiwanie w Polsce.

Posiadanie obywatelstwa Polski, Unii Europejskiej lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA); w innym przypadku - przebywanie w Polsce z dostępem do rynku pracy.

Brak możliwości złożenia wniosku po śmierci beneficjenta

Świadczenie wspierające jest przyznawane na podstawie wniosku złożonego przez osobę z niepełnosprawnością lub upoważnioną do jej reprezentowania. W momencie śmierci osoba fizyczna traci zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych, co oznacza wygaśnięcie wszelkich praw, obowiązków oraz udzielonych pełnomocnictw.

Dlatego też, jeśli wniosek o świadczenie wspierające nie został złożony przed śmiercią osoby z niepełnosprawnością, nie może go złożyć inna osoba. Nawet jeśli zmarła osoba posiadała ostateczną decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia z odpowiednią liczbą punktów, osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca nie może skutecznie ubiegać się o przyznanie niezrealizowanego świadczenia.

W przypadku odmowy przyznania świadczenia, od decyzji ZUS można odwołać się do sądu za pośrednictwem ZUS w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji.

(PW)