Takiej przestrzeni w centrum miasta jeszcze nie było: Cyklarium Słoboda dla relaksu i wypoczynku

W Białymstoku powstała strefa wytchnienia "Cyklarium Słoboda", która jest częścią ogólnopolskiej inicjatywy "Laboratorium badań nad szczęściem - życie po komfortocenie". Celem projektu było stworzenie przestrzeni do odpoczynku i ekologicznej koegzystencji na terenach Politechniki Białostockiej, gdzie nauka spotyka się z naturą, a mieszkańcy miasta mogą odkrywać nowe miejsce na odpoczynek i kontakt z naturą.

"Laboratorium badań nad szczęściem ­ życie po komfortocenie" to projekt realizowany w latach 2023 - 2024 w sześciu miastach Polski, łączący młodych ludzi ze środowiskami nauki, sztuki, designu, technologii i przedsiębiorczości. Cykl badawczo - artystyczny koncentruje się na prognozowaniu scenariuszy, które w różnych dziedzinach zastąpią dotychczas przyjęte zwyczaje i nawyki. Punktem wyjścia jest konieczność odejścia od komfortu opartego na eksploatacji paliw kopalnych i na wysokoemisyjnych technologiach.

W związku z projektem zbadano takie tematy, jak migracja roślin, regeneracja gleby miejskiej, znaczenie projektowania przestrzeni publicznej dla dobrostanu psychicznego, zapobieganie izolacji i osamotnieniu czy projektowanie miejsc sprzyjających powstawaniu więzi społecznych. Pomysły zostały przekształcone w prototypy, z których każdy odpowiada na problem opracowany wspólnie z lokalnymi partnerami: Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach, Galerię Sztuki Współczesnej we Wrocławiu, Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku, Szczeciński Inkubator Kultury oraz Galerię Arsenał w Białymstoku.

Celem projektu realizowanego w Białymstoku było stworzenie strefy wytchnienia, odpoczynku i spotkań na terenach zieleni w obrębie kampusu Politechniki Białostockiej - "Cyklarium Słoboda", której nazwa powstała aby upamiętnić istniejącą tu wcześniej wieś. Miejsce to ma zarazem umożliwiać koegzystencję wielu gatunków – fauny, flory i człowieka.

Przestrzeń została zorganizowana w systemie modułowym. Z jednej strony wykorzystuje zastane warunki naturalne, z drugiej architektonicznie zaprojektowane moduły, takie jak m.in. glebarium, kompostownik, zbiornik wody deszczowej wchodzącej w skład ogrodu biocenotycznego oraz małych form architektonicznych wchodzących w skład miejsc do odpoczynku. Moduły zostały zaadaptowane do istniejącej już zieleni. Zostały zbudowane z materiałów trwałych, służących przez lata lub biodegradowalnych, pochodzenia naturalnego.

Ich konstrukcja jest inspirowana rzemiosłem oraz tradycyjną architekturą Podlasia - połączeniem drewna, splotami wikliny, strzechami. Jest to nawiązanie do lokalnego kontekstu projektu. Teren jest miejscem przeznaczonym do prowadzenia badań przez koła naukowe zajmujące się ogólnie ujętym kształtowaniem środowiska i jednocześnie ogólnodostępnym dla mieszkańców miasta. Cyklarium jest też elementem podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców miasta.

W sobotę, 12 października 2024 roku, każdy mieszkaniec Białegostoku może przyjść na teren kampusu Politechniki Białostockiej od strony ulicy Świerkowej (trzeci wjazd od  Zwierzynieckiej) lub od strony budynków PB przy ul. Wiejskiej 45, by wspólnie ze studentami i pracownikami Galerii Arsenał poznać nową przestrzeń zieleni nieformalnej, która zamieniła się w "Cyklarium Słoboda", w miejscu, gdzie jeszcze w początkach XX wieku istniała wieś Słoboda, później włączona w obręb Białegostoku. Piknik w Cyklarium Słoboda potrwa w godz. 12 - 14.

(PW)