Reklama

Autyzm a ciche godziny w sklepach. Chwyt marketingowy czy realne wsparcie?

Portal DzienDobryBiałystok.pl

02/04/2022 07:08

2 kwietnia obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, mający na celu podnoszenie wiedzy, czym są zaburzenia spektrum autyzmu. Tymczasem w wielu placówkach handlowych prowadzone są takie działania, jak ciche godziny. Wtedy muzyka zostaje wyciszona, światła przygaszone, z głośników nie płyną komunikaty. Postanowiliśmy powiedzieć: sprawdzamy. I rzeczywiście, coraz więcej firm dołącza do takiej inicjatywy. Pozostaje jednak zostawić otwarte pytanie, czy rozwiązanie to zaspokaja potrzeby.

O autyzmie warto mówić określając go jako spektrum zaburzeń całościowych. Bo co przypadek, to inne objawy, problemy, nieprawidłowości w funkcjonowaniu, rozwoju, poznawaniu świata. Bardzo często dotknięte nim osoby posiadają orzeczenia o niepełnosprawności, niektórzy nie mówią i do końca życia muszą pozostawać pod opieką.

Na kilkadziesiąt urodzeń jedno dziecko przejawia zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD). Według danych WHO w Unii Europejskiej cierpi na nie pięć milionów ludzi. Wyniki szeroko zakrojonych badań, przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych, wskazują na to, że jedno na 66 dzieci ma objawy ze spektrum autyzmu. W naszym kraju jest ok. 400 000 osób w spektrum autyzmu, razem z rodzinami to blisko trzymilionowa społeczność. Ze względu na lawinowy w ostatnich latach wzrost, na całym świecie mówi się wręcz o epidemii autyzmu. Dzieci dotknięte autyzmem możemy już spotkać w prawie każdym przedszkolu czy szkole. Mają one poważne zaburzenia we wszystkich sferach rozwoju i duże problemy w komunikowaniu się z rodzicami, otoczeniem oraz w uczeniu się podstawowych umiejętności. Należy podkreślić, że autystą zostaje się do końca życia, aczkolwiek odpowiednio prowadzona w dzieciństwie terapia może przyczynić się do normalnego życia, samodzielności, takie osoby pracują, zakładają rodziny.

Niestety, wielu ludzi nie rozumie trudnych zachowań, uważając je za złe wychowanie, stąd też gros kampanii społecznych, mających zwrócić uwagę na autyzm i pokazać, że obok nas żyją tacy, co nieco inaczej pojmują świat i otaczającą rzeczywistość.

Również sieci handlowe zwracają uwagę na tę kwestie. Dlatego coraz więcej z nich wprowadza tzw. ciche godziny. Bo nadmiar bodźców, takich jak głośne dźwięki, tłok czy intensywne światło to elementy, na które często nie zwracamy uwagi, a które dla osób dotkniętych ASD stanowią nie lada wyzwanie. Rutynowe obowiązki, takie jak choćby zakupy, stanowią wyzwanie dla osób w spektrum i ich bliskich.

Sieć Lidl Polska w 2019 roku wprowadziła we wszystkich swoich sklepach ciche godziny. Głównym założeniem akcji, jest zapewnienie odpowiednich warunków codziennego funkcjonowania osobom w spektrum autyzmu. Fundacja JiM, współpracująca w tym zakresie z Lidlem, wskazuje, że dla większości z nich zakupy są często negatywnym doświadczeniem, a najbardziej uciążliwymi czynnikami w ich trakcie jest hałas, mocne oświetlenie czy kolejki do kasy.

Ciche godziny to duże udogodnienie i ułatwienie dla osób autystycznych w korzystaniu z usług handlowych. Przyświecają im dwa bardzo ważne cele. Oprócz tego, że umożliwiamy osobom w spektrum robienie zakupów w przyjaznych dla nich warunkach, to przede wszystkim podnosimy świadomość na temat autyzmu w społeczeństwie. To bardzo ważne powody dla trzech milionów obywateli, w tym osób autystycznych i ich rodzin, którzy doceniają, że ta świadomość się podnosi - mówi Tomasz Michałowicz, prezes Fundacji JiM.

W każdy piątek od 8.00 do 10.00 oraz w soboty od 19.00 do 21.00 we wszystkich sklepach Lidl całkowicie wyciszana jest muzyka oraz komunikaty w systemie nagłośnienia. Ponadto, klienci deklarujący, że są osobami w spektrum autyzmu, bez weryfikacji są obsługiwani poza kolejnością w tzw. kasach pierwszeństwa (jest to zazwyczaj kasa nr 1).

Ciche godziny funkcjonują także w Auchan.

Godziny ciszy to dla Auchan Polska bardzo ważna inicjatywa. Stworzyliśmy ją w 2019 roku z działającym przy Zespole Szkół Specjalnych w Częstochowie stowarzyszeniem Daj Mi Czas, opiekującym się dziećmi z autyzmem i wdrożyliśmy w 2019 roku. Jej celem jest stworzenie możliwości robienia zakupów w przyjaznym sensorycznie środowisku dla osób ze spektrum autyzmu - tłumaczy Dorota Patejko, dyrektor komunikacji i CSR w Auchan Retail Polska. - Od września 2020 r. godziny ciszy obowiązują w całej sieci Auchan we wtorki w godzinach 15.00 - 17.00. W tym czasie sklepy starają się wyeliminować wszystkie źródła dźwięku i ograniczyć natężenie oświetlenia - przyciemnione są światła, wyłączone telewizory, muzyka i komunikaty z głośników. Dodatkowo, do dyspozycji kupujących oddana jest specjalna, uprzywilejowana kasa.

W listopadzie 2020 r. do ogólnopolskiej akcji "Ciche Godziny" przyłączyła się Stokrotka.

W środy w godzinach 8.00 - 10.00 oraz w soboty między 17.00 a 19.00 w sklepach Stokrotka muzyka jest wyciszona, a klienci deklarujący, że są osobami ze spektrum autyzmu, mają pierwszeństwo w obsłudze przy kasach - informuje Daria Raganowicz, specjalista ds. PR i komunikacji zewnętrznej Stokrotki.

Wypada skomentować, że akcja nie jest raczej realnym wsparciem, ponieważ raz w tygodniu po dwie godziny po południu to niezbyt dużo, by zrobić zakupy, szczególnie jeśli mowa o tych codziennych, w mniejszych placówkach handlowych. Z kolei godziny poranne to raczej czas, kiedy osoby ze spektrum są w szkołach, pracy czy dziennych ośrodkach pomocy. Jednocześnie niesprawiedliwe byłoby określanie tej akcji jako chwyt marketingowy. Bo z pewnością zwraca ona uwagę społeczeństwa na ludzi dotkniętych ASD. Tym bardziej, że informacje o cichych godzinach są podawane w sklepach z głośników codziennie. To, czego brakuje, to informacji, czy np. matka z małym dzieckiem na ustne oświadczenie o autyzmie u malucha również może skorzystać z obsługi przy kasie poza kolejnością, choć odpowiedź "tak" wydaje się logiczna. Pamiętajmy, że dla dzieci z ASD przebywanie w nowym miejscu wiąże się ze stresem, stąd też istotne jest, by móc go ograniczyć. Z pewnością należy apelować do innych klientów o zrozumienie, a niestety ci nie zawsze się takim wykazują.

Co do innych sieci handlowych, Biedronka przekazała nam, że firma w tej chwili skupia się na pomocy uchodźcom z Ukrainy. Takie pomysły jak ciche godziny pojawiają się jednak.