Zagrają ku pamięci ofiar Holocaustu

Przejmujący „Kadysz” Krzysztofa Pendereckiego oraz po raz pierwszy w Białymstoku XIII Symfonia  „Babi Jar” Dymitra Szostakowicza zabrzmią w piątek 24 stycznia na Dużej scenie Opery i Filharmonii Podlaskiej.  To wyjątkowy koncert  związany z  wyjątkowym dniem. 

27 stycznia przypada Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu. Dzień ten ustanowiło w 2005 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ , by uczcić pamięć ofiar pochodzenia żydowskiego, pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy. Datę obchodów wyznaczono na 27 stycznia – w rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku.

„Wybrana na tą okazję muzyka chwilami naprawdę jest modlitwą: melodia „Kol Nidrei”, tekst „Lamentacji Jeremiaszowych”, „Kadisz” – to modlitwy z definicji. Poezja Jewtuszenki z XIII Symfonii Szostakowicza jest modlitwą z żarliwości ducha, z niezgody na krzywdę.” – przeczytać można w programie koncertu.

„Kadysz” skomponował Krzysztof Penderecki w 2009 roku na 65. rocznicę likwidacji przez Niemców Getta Łódzkiego. W tzw. Litzmannstadt Ghetto uwięziono w 1940 roku 140 tysięcy żydowskich mieszkańców Łodzi. W utworze, którego tytuł pełny brzmi: „Kadysz Łódzkim Abramkom, którzy chcieli żyć. Polakom, którzy ratowali Żydów”  kompozytor chciał oddać cześć wszystkim zamordowanym i umęczonym, tym, którzy przeżyli to piekło, ale także tym, którzy ratowali wyznawców judaizmu.

W programie piątkowego koncertu nie zabraknie  także „Kol Nidrei" Maxa Brucha .  Niemiecki kompozytor epoki romantyzmu  był protestantem. Melodię i tekst modlitwy poznał dzięki nawiązaniu przyjaźni z rodziną Lichtensteinów   i należącym do niej kantorem. Zafascynowany pięknem modlitwy, Max Bruch zaczął własne studia nad muzyką hebrajską i napisał najbardziej znane  (obok Koncertu skrzypcowego g-moll)  dzieło.

Po przerwie zaś zabrzmi monumentalna XIII Symfonia  Dymitra Szostakowicza zatytułowana „Babi Jar”. To utwór wyjątkowy i specjalny na tę okazję – podkreśla kierownik muzyczny OiFP Michał Klauza. Babi Jar to miejsce na przedmieściach Kijowa, w którym hitlerowcy w 1941 roku   mordowali Żydów. To też tytuł wiersza Jewgienija Jewtuszenki. Wiersz powstał, gdy poeta odwiedził zbiorowy grób pomordowanych.  Wieść o   miejscu kaźni ukrywana była przez radzieckie władze, które obawiały się ujawnienia faktu grzebania tam wcześniej swoich ofiar. Dlatego XIII Symfonia    Szostakowicza, zaczynająca się poezją o Babim Jarze, została zakazana zaraz po prawykonaniu  18 grudnia 1962.

Wszelkie informację odnośnie koncertu są dostępna na oficjalnej stronie Opery i Filharmonii Podlaskiej.

(Opr. iStork. Źródło: OiFP. Foto: K)