Obywatel Gie Żet: Dwie strony ulicy

Zwiedzałem dzisiaj miasto. Tak przy okazji. To co pokazuję na zdjęciach to symbolicznie przedstawione dwie skrajności Białegostoku.

Z jednej strony betonowe kołchozy. Naprawdę zdumiewa mnie, jak wielu mieszkańcom one się podobają. Pół biedy, jeśli jest tak jak przy ul. Kijowskiej: postawiono bloki mieszkalne, starannie depilując obszar przez nie zajmowany z zieleni, napisano na frontonie "apartamenty", wstawiono suwane automatycznie drzwi otwierane kodem – jednym słowem zadbano, żeby miejsce miało znamiona pokazowego luksusu. Z tej to przyczyny mogę przypuszczać, że nie każdego stać tam zamieszkać i lokatorami będą rodziny z dużymi potrzebami wizerunkowymi. Silniejszymi niż – jak mi się nadal wydaje – immanentna dla ludzi potrzeba odpoczynku w naturalnej ciszy, z widokiem przyrody, posłuchania śpiewu ptaków. Po prostu jest inny, silniejszy priorytet. Bardzo proszę. Jest potrzeba, jest oferta. Można by było całe osiedla tak gospodarować i utworzyć wydzielone getta dla miłośników cementu. Ale nie róbmy zaraz getta z całego miasta!

Z drugiej strony widzimy rozwalające się drewniane chatynki, często z kameralnymi ogrodami, na które nie ma pomysłu. Nie liczę marginalnych, nie systemowych inicjatyw. Zwolennicy pielenia każdej roślinki: traw, kwiatków, sadów, czy sosnowych borów, mają ułatwioną argumentację – toż to ruiny! Lepiej zrównać z ziemią i postawić blok. Niestety tak się składa, że nie jesteśmy państwem wystarczająco bogatym. Nie myślę tu o władzach, żeby one się tym zajęły, bo jak władze będą takie jak teraz, to wiemy jak one zajmują się drewnianymi zabytkami i terenami do rekreacji. Gdyby Polska była bogatsza, to więcej osób zamożnych miałoby wystarczającą kasę i odpowiednią klasę, żeby umówić się na wykupywanie ulic, remonty małych domków oraz rewitalizację przestrzeni. Odnowienie starej architektury jest kosztowne i wiąże się z inwestycją z góry nierentowną. Dlatego czynnik moralny, pozaprawny, wrażliwość, jakiej nabiera się po zdystansowaniu do pieniędzy i odkryciu, że jest świat górujący nad ekonomią, są konieczne.

Równowaga wydaje się leżeć pomiędzy. Nowoczesna zabudowa – tak. Ogrody – jak najbardziej. Jedno nie przeczy drugiemu. W każdym razie proporcje powierzchni gołych, zmywanych szmatką lub szczotką, do powierzchni zajętych przez rośliny powinny być radykalnie bardziej na korzyść tych drugich. Kiedy mówimy o koszcie dla deweloperów i później kupujących mieszkania, to miejsca z nasadzeniami nie muszą z zasady być tylko na powierzchni ziemi. Przystanie zielonego relaksu organizuje się już na piętrach, na dachach. Jest też zadanie dla rządzących, żeby zacząć w końcu rozwiązywać problem nadmiaru samochodów. Nie „bolączkę zbyt małej liczby parkingów”, bo to samochodów jest już za dużo.

Poruszam tematykę często, ale to groch o ścianę. Na moim osiedlu samochodów jest tyle, że nie ma jak przejść. Podejrzewam, że bohaterowie zmian ruszą tyłki dopiero wtedy, kiedy samochodów będzie tyle, że nie będzie jak przejechać.

(Obywatel Gie Żet)