To co wczoraj w handlu było nieetyczne dziś staje się praktyką

Portal DzienDobryBiałystok.pl

01/11/2019 07:07

Boże Narodzenie traktowane może być w kilku kategoriach: dla chrześcijan jako przeżycie duchowe i chwile refleksji, świętowanie narodzin Zbawiciela; jako czas rodzinny; wolne od pracy czy szkoły; konsumpcyjny, zakupowy szał; handlowe żniwa dla sklepów o rozmaitym asortymencie. I w tym ostatnim przypadku okres rozpoczęcia zachęcania do zakupów w związku ze zbliżającą się "pierwszą gwiazdką", coraz bardziej przesuwa się w kalendarzu. Na wzór zachodni. Tak zrobił Lidl, który już od pierwszej połowy października rozpowszechnia katalogi sklepu online, zatytułowane jako "niezbędnik prezentowy". O opinie dotyczącą takich działań poprosiliśmy znanego białostockiego eksperta zajmującego się marketingiem.

W krajach Europy Zachodniej i za "wielką wodą" choinki, świąteczne dekoracje i mikołaje pojawiają się już masowo od początku października. W Polsce do tej pory barierą handlowej przyzwoitości był dzień 1 listopada. Już nie jest.

Jak wskazywał w rozmowie z naszą redakcją w ubiegłym roku Andrzej Kondej (na zdjęciu), doktor nauk ekonomicznych, konsultant biznesowy w zakresie zarządzania, marketingu i organizacji sprzedaży, właściciel firmy Kondej Marketing, na Zachodzie poczucie handlowej przyzwoitości, powiązane z modną obecnie "poprawnością", powoduje zmianę nazwy tego okresu na Festive Season czy nawet Holiday Season, czyli "okres świąteczny" czy "wakacyjny".

Można żywić tylko nadzieję, że chrześcijanie w Polsce nie zapomną, że jest to okres radosnego oczekiwania na przyjście na świat Zbawiciela, a osoby niewierzące, że to czas głębszych relacji rodzinnych - podkreślał.

Tymczasem, co opisywaliśmy w naszym portalu kilka dni temu, w nasze ręce trafiła kolorowa gazetka - katalog sklepu online Lidl, zatytułowana jako niezbędnik prezentowy. Wewnątrz propozycje m.in. propozycje zabawek, dekoracji, odzieży ze świątecznymi motywami. Poprosiliśmy o komentarz biuro prasowe Lidla. Aleksandra Robaszkiewicz, szefowa komunikacji korporacyjnej Lidl Polska, tłumaczyła, że oferta dostosowywana jest do różnych okazji - np. Świąt Bożego Narodzenia - tak, by klienci mogli dobrze przygotować się do celebrowania w rodzinnym gronie. Stwierdziła, że wprowadzając świąteczną ofertę w październiku, firma chce wesprzeć klientów w rozkładaniu w czasie wydatków związanych z celebrowaniem świąt Bożego Narodzenia.

Wierzymy, że wcześniej wprowadzona świąteczna oferta, pomoże lepiej zarządzić budżetem domowym naszym klientom - dodała.

Andrzej Kondej, szef Kondej Marketing, komentuje dziś, że okres świąteczno - noworoczny jest sezonem żniw handlowych. W tym czasie konsumenci znajdują się w szczególnym pozytywnym stanie emocjonalnym, kupują więcej, bez opamiętania i bez liczenia się z własnym groszem. Natomiast kwestie racjonalne, jak np. staranny wybór nabywanych produktów, schodzą na dalszy plan.

W interesie handlowców leży zatem maksymalne wydłużanie tego okresu, by "świąteczny amok" działał dłużej. W krajach Europy Zachodniej już od kilku lat dekoracje, muzyka i oferty świąteczne pojawiają się w październiku. W Polsce linią graniczną był dzień pierwszego listopada, a handlowcy w zgodnym odczuciu uważali, że "nie wypada" epatować radosnymi ofertami przed Wszystkich Świętych - mówi Kondej. - W handlu, podobnie jak w mediach, polityce czy w sferze społecznej, normy etyczne stale się liberalizują. To co wczoraj uchodziło za nieprzyzwoite czy nieetyczne, dzisiaj w sferze komercyjnej staje się codzienną praktyką. Co oczywiste, trudno doszukiwać się świątecznych dekoracjach religijnej głębi, natomiast warto mieć do tego intelektualny i emocjonalny dystans. Jest to bowiem ewidentna manipulacja psychologiczna, a najlepszą obroną na manipulację jest świadomość wywierania na nas wpływu.

Ekspert zachęca, by oddzielić sferę dokonywania zakupów od wartości religijnych i świątecznych i w tych ostatnich doszukać się większej głębi niż skłonność do zakupu kolejnych prezentów.

(Piotr Walczak)